Ο Εαυτός, αυτός ο «Άλλος»...

{Να είσαι ο εαυτός σου, όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι,
Το να αγαπήσεις τον εαυτό σου είναι η αρχή ενός έρωτα που θα κρατήσει μια
ολόκληρη ζωή, Oscar Wilde}



«Δεν είμαι πολύ καλά σήμερα, δεν είμαι καθόλου ο ΕΑΥΤΟΣ μου!»
«Τον είδες πόσο προσπάθησε; Ξεπέρασε και τον ίδιο του τον ΕΑΥΤΟ!}
«Χρειάζομαι λίγο χρόνο να σκεφτώ και να έρθω σε επαφή με τον ΕΑΥΤΟ μου»
«Ντρέπομαι! Δεν μπορώ να κοιτάξω τον ΕΑΥΤΟ μου κατάματα!»
«Μην φοβάσαι, δεν θα μου επιτρέψει ο ΕΑΥΤΟΣ μου να το κάνω!»
«Δεν γίνεται να συννενοηθούμε, αν δεν τα βρεις πρώτα με τον ΕΑΥΤΟ σου»
«Όλα καλά θα πάνε! Φρόντισε μπροστά στην επιτροπή να είσαι ο ΕΑΥΤΟΣ σου...»

Ο Εαυτός μας... Τι είναι αυτός επιτέλους; Γεννιόμαστε μαζί του; Γινόμαστε στο πέρασμα του χρόνου και του «περπατήματός» μας σε αυτόν; Πότε τον συναντάμε και τον πρωτοανακαλύπτουμε; Είναι δεδομένος και αναλλοίωτος ή επιδέχεται μεταβολές; Είμαστε σε θέση να σκιαγραφούμε ξεκάθαρα το «περίγραμμά» του ή διαφεύγει της επίγνωσής μας ; Και σε ποιες περιπτώσεις; Είναι πράγματι τόσο σημαντικός για την ψυχοσωματική μας επιβίωση; Εξαρτάται η ευτυχία μας από αυτόν; Μπορούμε να τον ορίζουμε ή είναι κάτι εύπλαστος και εξαιρετικά εύθραυστος;(Μ.Φουκώ) Σε τι μας χρησιμεύει;

Το ποιοι είμαστε, ο εαυτός μας δηλαδή, είναι αποτέλεσμα γονιδιακών συνδυασμών, εσωτερικών εξελικτικών διεργασιών και κοινωνικών/περιβαλλοντικών συνθηκών. Μπορούμε να αλλάξουμε προσωπικότητα, αλλά προσπαθώντας πολύ.  Οι επιστημονικές έρευνες τείνουν πλέον να καταλήξουν σε αυτήν την σύγκλιση των απόψεων. Η εφηβεία είναι η χρονική περίοδος όπου ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας και καλούμαστε να απαντήσουμε στο βαρύγδουπο ερώτημα, Ποιος είμαι (Έρικ Έρικσον). Δεν μας έίναι πάντοτε όμως ξεκάθαρα αντιληπτός καθώς επιλέγουμε εν αγνοία μας ή όχι να τον αποκρύπτουμε φορώντας διάφορες μάσκες...

Ο Δημόσιος:η εικόνα που θέλουμε να δείχνουμε στους άλλους...
Ο Ιδανικός: αυτός που ελπίζουμε να γίνουμε ή θέλουμε ...
Ο Πραγματικός:όλες αυτές οι ιδιότητες που τις αποδίδουμε σε εμάς...
Ο Δεοντικός:όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που θα έπρεπε να έχουμε...
Ο Διπλός: είναι μία σκιερή φιγούρα που μας ακολουθεί, σε όλη μας την ζωή, ένας σκοτεινός εαυτός που δεν θέλουμε να είμαστε...
Ο δεύτερος: ένας παρατηρητής-φάντασμα που παρακολουθεί με απόλυτη ψυχραιμία έως και απάθεια τις εναγώνιες προσπάθειες του συντρόφου του (Εαυτός) για να κυριαρχήσει στα παθιασμένα του συναισθήματα...

Κρύβεται πίσω από τις αντωνυμίες «εγώ», «εμένα» και το ρήμα «είμαι», φλερτάρει έντονα με την έννοια της «αυτοεικόνας», και της «αυτοαντίληψης» που με τη σειρά τους αποτελούν το θεμέλιο λίθο της Συναισθηματικής Νοημοσύνης και αυτή βάζει το χέρι της πρώτη από πολλά για την Ευτυχία μας!

Ο Καρλ Ρότζερς υποστηρίζει – και εγώ με πάθος, ότι μπορούμε να πετύχουμε την ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ, εάν είμαστε σε επαφή με τον εαυτό μας!
Φανταστείτε ένα άτομο που θεωρεί ότι όλες οι επίκτητες ιδιότητες του είναι έμφυτες, που όλες οι ενδοβολές (ολές οι «αμάσητες» πληροφορίες από το εξωτερικό περιβάλλον) είναι προσωπικές του πεποιθήσεις, που δεν έχει ξεδιαλύνει ποιες ιδεολογίες του ταιριάζουν και τον ικανοποιούν, που δεν έμαθε ποτέ να βάζει υγιή όρια σε ό, τι τον περιβάλλει, που είναι αιώνιος θεατής σε έναν σκληρό και ατελείωτο πόλεμο ανάμεσα στα Πρέπει και τα Θέλω του...
Άραγε, τι απομένει σε έναν τέτοιο άνθρωπο; Τίποτε που να μπορεί να το χαρακτηρίσει...Εαυτό!

Και όπως λέει το λαϊκό άσμα:


«...Απ’ τους πολλούς μου φίλους κι απ’ όλους τους δικούς μου
όπως ο εαυτός μου δε μ’ αγαπάει κανείς
είμαστε ένα πράγμα μια σκέψη και μια ζήση
και δε θα μ’ αγαπήσει όπως αυτός κανείς...»

Προτεινόμενη βιβλιογραφία:
Daniel Goleman, Η συναισθηματική νοημοσύνη, Γιατί το "EQ" είναι πιο σημαντικό από το "IQ",  Εκδ. Πεδίο, 2011
Βάρβογλη Λίζα,  07/12/2003, (http://www.tovima.gr/science, τελευταία πρόσβαση στις 26/10/2016)

Αλεξάνδρα Γεωργίου
Συνθετική Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας




















Διαβάστε περισσότερα

Έχεις ποτέ σου ερωτευτεί… έναν τόπο;








-Πώς ήρθες;
-Με τα πόδια φυσικά! Πετώντας...
-Χα! Χα! Αλήθεια;
-Αφού το ξέρεις, εδώ δεν περπατάω, πετάω!
-Τόσο πολύ πια; Χα! Χα! Θα πρέπει λογικά να είσαι και πολύ
κουρασμένη ταξιδεύοντας όλη μέρα σχεδόν ...
-Είμαι κατάκοπη, αλλά δεν νιώθω τίποτα!
-Πώς γίνεται αυτό;
-Δεν καταλαβαίνω τίποτα! Δεν ισχύουν εδώ πέρα οι
παράγοντες της κούρασης! Το σώμα μου συμπεριφέρεται σαν
να τροφοδοτείται από μία αόρατη παροχή μόνιμης ενέργειας!
-Χα! Χα! Σε σηκώνει πολύ το κλίμα προφανώς...
-Είμαι μερικά εκατοστά πάνω από το έδαφος. Ίπταμαι. Είμαι πιο
ανάλαφρη και από μία λεπτεπίλεπτη πεταλούδα. Διαχέομαι
μέσα σε όλους και σε όλα. Ο σφυγμός είναι πεντακάθαρος και
δυνατός .Συντονίζομαι σε κάθε φανέρωμα της φύσης. Έχω ένα
σχεδόν χαζοχαρούμενο μειδίαμα καρφωμένο στο πρόσωπο.
Γράφω κείμενα με ροή πλούσια και χειμαρρώδη. Δεν με φοβίζει,
δεν με λυγίζει, δεν με απογοητεύει τίποτα!...
-Μα...Αυτό είναι ο ΕΡΩΤΑΣ! Μου περιγράφεις τόση ώρα τα
συμπτώματα, τα σημάδια του έρωτα.
-Πώς;!...
-Έτσι είναι ο έρωτας. Αυτό περιγράφεις τόση ώρα.
-Ναι...Έχεις δίκιο...
(Με ατένιζε με ένα χαμόγελο συμπάθειας και κατανόησης,
όπως κάνουν σε έναν δύσμοιρο βαριά ερωτοχτυπημένο. Είχε
περιγράψει τέλεια την κατάστασή μου. Δεν μπορούσα να
ξεφύγω από την διεισδυτική «ματιά» του. Ψυχολόγος και
μάλιστα καλός στη δουλειά του. Καμία ελπίδα διαφυγής! )
Η ξαφνική αυτή συνειδητοποίηση από την πλευρά της στάθηκε
η αιτία για να φουντώσει περισσότερο αυτό το ερωτικό
καρδιοχτύπι! Οπισθοχώρησε στιγμιαία για να σκεφτεί το
περιεχόμενο αυτής της διαπίστωσης. Φοβήθηκε λιγάκι, όπως
μπροστά σε κίνδυνο που προελαύνει, και μετά συνέχισε
ακάθεκτη και πιο ορμητική από πριν! Ο Σοφοκλής , ο
Πλάτωνας, ο Σαίξπηρ και ο Φρόυντ είχαν στήσει τρελό χορό
και την είχαν βάλει στη μέση :ο Έρωτας είναι ανίκητος,
είναι τρέλα από τον θεό, είναι δηλητήριο
θανατηφόρο, είναι το φυσικό ταίρι του θανάτου...Σε έχει
πιάσει στα δίχτυα του, τι νόμισες, ανόητη;
Με μια μαζοχιστική ευχαρίστηση αποδέχτηκε τη μοίρα
της. Υποκλίθηκε σε αυτήν .Είναι τόσο γλυκιά αυτή η
ταλαιπωρία, τόσο απαραίτητος αυτός ο κίνδυνος, τόσο
ζωογόνα αυτή η σωματική και συναισθηματική περιπέτεια για
την επιβίωση της. Ενδορφίνες, ντοπαμίνες, σεροτονίνες
ξεχύνονται όλες μαζί και της βάζουν φτερά στα πόδια, στην
καρδιά, στο μυαλό.
-Έμπλεξες! Είσαι βαθειά και ανεπανόρθωτα ερωτευμένη! Χα!
Χα!...
-Έχεις δίκιο, φίλε μου, είμαι ερωτευμένη. Θα γράψω κάποτε για
αυτό
-Χα! Χα! Ήμουν σίγουρος...Με το κρυολόγημά σου πώς είσαι;
Μήπως θα έπρεπε να είσαι πιο συνετή; Η θερμοκρασία είναι
αρκετά χαμηλή για να βγαίνεις όλη την ημέρα έξω, να
φωτογραφίζεις, να ξεπαγιάζεις με τις ατελείωτες
εξερευνήσεις σου!
-Δεν καταλαβαίνω τίποτα! Ύπνος, κούραση, αρρώστια δεν
υπάρχουν εδώ! (Είναι γεγονός ότι για κάποιο «μαγικό» και
αξιοπερίεργο λόγο γλίτωσα τουλάχιστον από την πνευμονία
εκείνο το διάστημα παραμονής μου στο ...ερωτικό μου
αντικείμενο του πόθου!)
Σιγά που θα αρρωστήσω.
Αυτή εδώ η «αρρώστια» είναι χειρότερη! Σαν το δηλητήριο
της βραζιλιάνικης σφήκας, που λένε ότι σκοτώνει μόνο τα
καρκινικά κύταρρα, αφήνοντας ανέπαφα  τα υγιή. Από τη
πρώτη στιγμή κιόλας που θα προγραμματιστεί το ταξίδι της
παραμερίζονται μαγικά όλα τα νοσηρά και τοξικά της ζωής
της, εσωτερικής και εξωτερικής...
Αρνητικότητα, απαισιοδοξία, φοβίες και φόβοι, κόπωση
σωματική και ψυχική, αναβλητικότητα, απάθεια, δειλία,
ανισχυρότητα, παφ! Εξαφανίζονται. Σκάνε σαν σαπουνόφουσκα
στον αέρα! Διαλύονται. Σαν να μη τα βίωσε ποτέ! Μια κακιά
μακρινή ανάμνηση μόνιμα ξεθωριασμένη σε βαθμό
εξαφάνισης! Όλα είναι δυνατά σε αυτόν τον τόπο! Η αίσθηση
αυτής της παντοδυναμίας ενδυναμώνει τις αποφάσεις της,
ατσαλώνει τη θέλησή της, απαλύνει τις αντιθέσεις του μυαλού
και τη ψυχής-για αυτό ακριβώς το τελευταίο δεδομένο θυμίζει
πολλές φορές και ένα αυθεντικά ονειροπόλο παιδάκι που
νομίζει ότι με μαγικό τρόπο θα ικανοποιηθούν όλες του οι
«τρελές» επιθυμίες-,εξαπλώνει με ιλιγγιώδη ταχύτητα
πυρκαγιά στα συναισθήματα από ένα σπίρτο και μόνο. Μια
ματιά, ένα ατένισμα, μια ριπή ανέμου, μια ρουφηξιά
οξυγόνου, ένα γερότερο πάτημα στο έδαφος, φτάνει για να ρίξει
ένα μικρό σπίρτο στον αχυρώνα του Έρωτα της...
Έναν έρωτα που δεν σβήνει, δεν υποκύπτει, δεν αλλοιώνεται,
δεν μεταλλάσσεται, με λίγα λόγια δεν προχωράει στα επόμενα
στάδια.
Η απόσταση και η έλλειψη λειτουργούν σαν τον ατμό που όσο
πιέζεται τόσο δυνατός γίνεται, όπως λέει και ο Βίκτωρας (ο
Ουγκώ)
-Φεύγω. Τρέχω να προλάβω τα ...πάντα! Θα σε δω το βράδυ.
-Κουμπώσου! Θα χειροτερέψεις! Με ακουυύς;;;
Έγινε καπνός. Βγήκε σχεδόν τρέχοντας έξω. Ανακατεύτηκε με
τον κόσμο. Τα μάτια της ρουφούσαν αχόρταγα τον μαγευτικό
πίνακα του δειλινού στον ουρανό που τόσο είχε λατρέψει από
την πρώτη ματιά.
Έτσι γίνεται συνήθως. Με την πρώτη ματιά.
Έχετε ερωτευτεί ποτέ έναν τόπο;
Αν σας έχει συμβεί, κάπως βαθύτερα θα την νιώσετε..

Αλεξάνδρα Γεωργίου
Συνθετική Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας


Διαβάστε περισσότερα

Ο Τίγρης



Τα όμορφα καστανά, αμυγδαλωτά του μάτια θόλωσαν σε μια απέλπιδα προσπάθεια να μου εξηγήσει, να με κάνει να πλησιάσω περισσότερο, να αναλύσω μαζί του, να τον καταλάβω, να τον νιώσω πιο βαθειά, να πω εγώ (;) αυτό που του είχε σκαλώσει στα χείλη και τον έκαιγε σαν το αγκίστρι… Δεν χρειάστηκε και πολύ για να αναγνωρίσω τα χνάρια στη ψυχή του, να αφουγκραστώ τον ήχο της περπατησιάς, να μυρίσω το πέρασμα του. Ναι, είναι αυτός. Ο Τίγρης. Αυτός
έχει τα δόντια στην καρδιά, τα νύχια στο μυαλό του.
Αυτός πιέζει αδίστακτα με τις μεγάλες του πατούσες το στήθος και δυσκολεύει την αναπνοή!
Για μια στιγμή έκανα να φωνάξω: « Πίσωωω, Τίγρη! Άφησε τον ήσυχο! Φύγεεε!» Συγκρατήθηκα. Περιορίστηκα στα «τεχνάσματα» της δουλειάς. Καλά είναι και αυτά, δεν λέω… Όμως ήθελα τόσο να φωνάξω στον Τίγρη. Ίσως στο μέλλον να το κάνω. Μου είναι πολύ γνώριμο αυτό το γδάρσιμο από τη νυχιά του. Μεγάλωνε μαζί μου και θέριευε η δύναμή του. Μαζί «ψηλώναμε» στην τρεχάλα της επιβίωσης.
Έχω μια τίγρη μέσα μου, άγρια λιμασμένη.
Είναι αλήθεια ότι κάποτε ήταν σαν ένα μικρό, χαριτωμένο, απαλό γατάκι. Όπως άλλωστε και εγώ. Μια μυστική φωνή μου ψιθύριζε ότι αυτός είναι ο τρόπος για να παραμείνω ζωντανή. Μεγάλη η σαγήνη. Αδύνατη η αντίσταση. Μαζί με τον Τίγρη θα πορευτώ . Θα γίνουμε μια ψυχή που τα κομμάτια της θα είναι τόσο αξεδιάλυτα. Τόσο μπερδεμένα. Κανένας να μην μπορεί να διακρίνει, να μην υποψιαστεί δύο διαφορετικές ταυτότητες.
Έβλεπα απέναντι μου το σφιχταγκάλιασμα του άντρα με τον Τίγρη. Την προσπάθεια να μην ξεφύγουν τα δάκρυα. Το σώμα να παραμείνει αγέρωχο και στητό. Μου έκλεισε το μάτι πονηρά ο Τίγρης. Είμαστε ένα, δεν μπορείς να κάνεις κάτι .Τον κρατάω γερά. Βρυχήθηκε… Το στόμα του πάλευε να ανοίξει, δίχως να έχει συναισθανθεί την πάλη μέσα του. Δίχως να έχει συνειδητοποιήσει ότι η ψυχή του πάλευε να αποκολληθεί από το γράπωμα του Τίγρη. Ω! Και είναι τόσο κοντά για να τα καταφέρει!
Όρη, λαγκάδια και γκρεμνά με σπρώχνει να περάσω, για να την αγκαλιάσω στον πιο τρελό χορό
Τις ξέρω καλά αυτές τις προσπάθειες για τα πάντα στη ζωή που γίνονται δυσβάστακτες και φορτικές, χωρίς να αξίζει… Πόσος παραπανίσιος κόπος, πόση ανώφελη φθορά, πόση αγωνία περιττή. Αυτός εξαναγκάζει για την επιλογή της δυσκολίας και του μακρύτερου δρόμου, του πιο δύσκολου πάντα. Για εξάσκηση. Για να μην ατονήσουν οι αισθήσεις Για να δικαιώνεται η ετοιμοπόλεμη διάθεση.
Έχει τα δόντια στην καρδιά, τα νύχια στο μυαλό μου κι εγώ για το καλό μου για κείνη πολεμώ
Είχε για τα καλά γραπώσει τη σκέψη και την καρδιά του. Ο Τίγρης έπαιζε τα παιχνίδια του ανάμεσα στις σκιές . Το καταλάβαινα. Ήταν ξεκάθαρο πως θόλωνε το νου του, πως αποπλανούσε την κρίση του. Προσπάθησα να περάσω το μήνυμά μου στον Τίγρη μέσα του, πολύ έντεχνα πίσω από την όμορφη καστανή ματιά του άντρα. Τρεμόπαιξαν ανεπαίσθητα οι κόρες των ματιών του Τίγρη, σημάδι ότι ένιωσε πως δεν αστειεύομαι!
κι όλου του κόσμου τα καλά με κάνει να μισήσω,
για να της τραγουδήσω τον πιο βαρύ καημό
Λέω στον άντρα απέναντί μου ότι δε χρειάζεται πλέον ο «πόλεμος». Η επιβίωσή του δεν εξαρτάται πια από το πόσο γρήγορα τρέχει στη «ζούγκλα» Μπορεί να αφήσει κάτω την «πανοπλία» και να ξαποστάσει όσο χρειάζεται. Να γυρίσει την πλάτη του στο «βωμό» της διαστρέβλωσης συναισθημάτων και σκέψεων. Σαν ανακουφισμένος ο άντρας κάπως, γέρνει πίσω την πλάτη του και κάθεται πιο αναπαυτικά. Αγαλλίασε η ψυχή μου.
κι όταν τις κρύες τις βραδιές θυμάται τα κλουβιά της, μου δίνει την προβιά της για να τηνε φορώ
Λούφαξε ο Τίγρης τώρα και προσποιείται την εξημερωμένη γατούλα που παραδίνεται στα χάδια και τα φιλιά. Δεν με ξεγελάει εμένα. Του κλείνω το «μάτι» με υπονοούμενο. Δεν κάθεται για πολύ σε κλουβί αυτός. Ξαπλώνει νωχελικά και γαλήνια δίπλα στον άντρα γουργουρίζοντας από ευχαρίστηση. Είναι θεριό άγριο. Δεν τον εμπιστεύομαι ποτέ.
Όταν ξεσκεπαστεί το παιχνίδι του, μια χαψιά θα τον κάνει ο άντρας!
Αρκεί να μην προλάβει να επιτεθεί πρώτος…
Καμιά φορά απ' το πιοτό πέφτομε μεθυσμένοι, σχεδόν αγαπημένοι, καθείς να κοιμηθεί και μοιάζει ετούτη η σιωπή με λίγο πριν την μπόρα, σαν τη στερνή την ώρα που θα επιτεθεί



Αλεξάνδρα Γεωργίου
Συνθετική Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ